INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu

Mirosław Ripecki (Ripeckyj)  

 
 
1889-05-12 - 1974-04-29
Biogram został opublikowany w latach 1988-1989 r. w XXXI tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Ripecki (Ripeckyj) Mirosław (1889–1974), ksiądz greckokatolicki, działacz i pisarz ukraiński. Ur. 12 V w Samborze, był synem Teodora, (1860–1901), katechety szkół ludowych i autora popularnej w Galicji książki „Iljustrovana istorija Rusy” (2 wyd. Lw. 1905), oraz Marii z Hablińskich.

Po ukończeniu gimnazjum w Samborze, w r. 1907 R. wstąpił do seminarium greckokatolickiego we Lwowie. Równocześnie studiował teologię na tamtejszym uniwersytecie. Działał w ukraińskich organizacjach studenckich, a w l. 1910 i 1911 odbył, na koszt Tow. «Silskij Hospodar» i Min. Rolnictwa podróże na Bukowinę, do Czech i Moraw w celu studiowania struktury ruchu spółdzielczego. W r. 1911 wziął udział w Kongresie Unijnym w Welehradzie. Studia teologiczne ukończył w Przemyślu i tam w r. 1913 otrzymał święcenia kapłańskie. W l. 1913–19 był katechetą i wikariuszem w Mostach Wielkich, gdzie założył ochronkę i bursę szkolną. W l. 1914–15 jako kapelan wojskowy przebywał na froncie. W r. 1915 został na krótko aresztowany, wskutek konfliktu między jego parafianami a miejscową komendą wojsk węgierskich. W r. 1919 R. został kapelanem Ukraińskiej Halickiej Armii (UHA) w ośrodku szkoleniowym I Korpusu w Kamionce Strumiłowej i Busku, następnie od początku sierpnia t. r. – kapelanem X Brygady stacjonującej w Mańkowcach koło Kamieńca Podolskiego, a wreszcie, w październiku t. r. – kapelanem Naczelnej Komendy w Winnicy. Po przekształceniu UHA w Czerwoną UHA, R. przedostał się przez Besarabię i Bukowinę do Sokala w Galicji i został administratorem parafii Surzyca Wielka koło Chyrowa. W r. 1921 był katechetą gimnazjalnym w Sokalu, a następnie od października t. r. do r. 1947 proboszczem w Liskach (w Hrubieszowskiem). Zbudował tu nową cerkiew, kaplicę, dom parafialny i stymulował aktywność organizacji ukraińskich. Jednocześnie ogłaszał liczne artykuły i broszury na tematy historyczne i krajoznawcze w katolickich czasopismach i wydawnictwach ukraińskich. Dn. 17 IV 1927 został wyróżniony odznakami kanonickimi, a w r. 1939 objął urząd dziekana waręskiego. Posądzony w marcu 1939 o sprzyjanie Organizacji Ukraińskich Nacjonalistów, został 29 VII t. r. uwięziony we Lwowie i zagrożony wywiezieniem do Berezy Kartuskiej, lecz w wyniku interwencji metropolity Andrzeja Szeptyckiego i Ukraińskiej Organizacji Parlamentarnej, po trzech tygodniach go uwolniono.

Wojnę R. spędził w Liskach, a po ich spaleniu przez oddziały polskie 22 III 1944 przeniósł się do Uhrynowa. W r. 1947 został R. przymusowo przesiedlony do Chrzanowa koło Ełku. Na mocy nadzwyczajnych pełnomocnictw otrzymanych w r. 1945 od bpa przemyskiego Jozafata Kocyłowskiego, R. założył tam placówkę duszpasterską obrządku greckokatolickiego, jedyną stale czynną w Polsce przed r. 1956. Dn. 15 IX 1947 bp warmiński Teodor Bensch zakazał R-emu tej działalności i polecił mu starać się u prymasa Stefana Wyszyńskiego o indult do pracy w obrządku łacińskim. R. nie podporządkował się temu rozporządzeniu; uzyskał nawet akceptację ze strony Urzędu do Spraw Wyznań w Olsztynie i starostwa w Ełku. Próbował, bezskutecznie, interweniować u prezydenta Bolesława Bieruta o legalizację Kościoła greckokatolickiego (1948–52) i u prymasa S. Wyszyńskiego o odwołanie zakazu birytualizmu dla duchownych tego obrządku (10 IX 1950). Ostatecznie prymas S. Wyszyński upoważnił 19 IV 1952 bpa Wojciecha Zinka do kanonicznej erekcji kaplicy w Chrzanowie, jako filii rzymskokatolickiej parafii w Starych Juchach i mianowania R-ego jej rektorem. W listopadzie 1956 R. odbył kilka konferencji w Urzędzie do Spraw Wyznań w Warszawie przedstawiając potrzeby swego obrządku, a 23 XI t. r. został w tej samej sprawie przyjęty przez kardynała Wyszyńskiego. Dn. 28 XI t. r. uczestniczył w spotkaniu księży greckokatolickich i wraz z nimi podpisał w dniu następnym memorandum o sytuacji obrządku w PRL, wręczone potem S. Wyszyńskiemu. Na przewidzianej na 21 II 1957 konferencji duchowieństwa greckokatolickiego R. miał wygłosić główny referat. W związku z nieprzychylnym stanowiskiem premiera Józefa Cyrankiewicza konferencja została odłożona, zaś R-emu, na żądanie S. Wyszyńskiego odebrano referat. Dn. 5 VI 1957 R. został wybrany do Komitetu Cerkiewnego obrządku greckokatolickiego w Polsce, lecz jego wybór utrzymano w tajemnicy przed S. Wyszyńskim. W dn. 17 X t. r. placówka w Chrzanowie, wraz z kilkunastoma innymi w Polsce uzyskała, na mocy porozumienia z władzami państwowymi, zatwierdzenie ze strony Prymasa, lecz R. nadal pozostawał w konflikcie ze zwierzchnością kościelną, udzielał bowiem ślubów bez kanonicznej jurysdykcji, mimo odwołania 14 XI 1958 przez Kongregację Kościołów Wschodnich pełnomocnictw z r. 1945. W l. 1961–5 czynił starania o otwarcie nowych duszpasterstw greckokatolickich i prawne uznanie obrządku greckokatolickiego. Dn. 5 VIII 1965 R. zorganizował w Chrzanowie spotkanie 7 księży greckokatolickich, na którym podpisano list do S. Wyszyńskiego z prośbą o wystąpienie do władz o zalegalizowanie Kościoła greckokatolickiego. W r. 1966 R. został mianowany mitratem przez kard. Josyfa Slipyja.

Przez cały okres powojenny R. prowadził działalność pisarską, publikując w wydawnictwach bazyliańskich w Mundare i Toronto (Kanada) serię prac popularno-historycznych pt. Storinki z istoriï ukraiśkoï Cerkvi i kul’turi oraz wspomnień: Spogadi z molodich lit (vip. 8, Toronto 1969), Zapiski pro moju 50-litnu populjarno-naukovu i publicističnu praciju (vip. 9, tamże 1969). Ponadto ogłosił Spogadi pro sela Ugriniv Sokol’skogo povitu ta pro ugrinivskich dijačiv („Bogoslovija” [T.] 32: 1968). Był członkiem zarządu powiatowego Ukraińskiego Tow. Społeczno-Kulturalnego w Ełku. Zmarł 29 IV 1974 w Chrzanowie: uroczystości pogrzebowe z udziałem bpa Juliana Wojtkowskiego odbyły się 2 V t. r. tamże, a pochowany został R. w Liskach.

Z małżeństwa zawartego w r. 1913 z Eugenią Smułką (zm. 1966) R. nie pozostawił potomstwa.

Archiwum osobiste R-ego uległo po jego śmierci rozproszeniu; częściowo jest przechowywane w Archiwum OO. Bazylianów w Warszawie. Zbiory biblioteczne R. zapisał kołu Ukraińskiego Tow. Społeczno-Kulturalnego w Chrzanowie.

 

Fot. w: Ripeckij M., Storinki z istoriï ukrainśkoï Cerkvi i kul’turi, Vip. 8, Toronto 1969, Vip. 9, Toronto 1969; – Balyk B. I., Znasobi pro vidnovlonja greko-katolyćkich bogosłužeń u Polšči 1956–1957, „Bohoslovija” T. 47: 1983 s. 116–40; Czech M., Jedyna sorokolitnia, w: Hreho-katolyckyj Cerkovnyj Kalendar (I), W. 1987; Polanskyj I., Otec mitrat Miroslav Ripec’kij, „Bohoslovija” T. 38: 1974 s. 227–34; Zięba A. A., Ukrainians and the Catholic Church in Poland after World War II, „Studium Papers” Vol. 12: 1988 nr 2 s. 38–9; Z nagody zolotogo juvileju svjaščenstva. Žyttiepys o. Jubilata Miroslava Ripećkogo, w: Ripeckij M., Storinki z istoriï ukrainśkoï Cerkvi i kul’turi, Vip. 9, Toronto 1969 s. 91–101; – Schematizm greko-katolyćkogo duchovenstwa zlučennich eparchij peremyskoj, sambirskoj i sjanockoj na rik božij 1934, Peremyśl 1934 s. 37; toż na r. 1937 s. 35; – „Golos Chrysta Čolovikolubca” 1957 nr 2 s. 34–5; „Naše Slovo” (W.) 1974 nr 19 s. 6, 8, 31; „Słowo Powsz.” 1974 nr 136 s. 7; – AAN: Min. Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego, sygn. 894 k. 145; – Zmachannja Ukraïnśkoï Katolyćkóï Cerkvy za svoe isnovannja w Narodnoï Polšči (mszp. w zbiorach autora); – Informacje ks. Mikołaja Denko i Włodzimierza Mokrego z Kr. oraz o. Gabriela Bartoszewskiego OF Conv., Ihora Harasyma OSBM i N. Kostik z W.

Andrzej A. Zięba

 

 
 
 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 
 
 

Postaci z tego okresu

 

w biogramy.pl

 

Ignacy Daszyński

1866-10-26 - 1936-10-31
marszałek sejmu II RP
 

Aleksander Zelwerowicz

1877-08-14 - 1955-06-18
aktor teatralny
 
więcej  

Postaci z tego okresu

 

w ipsb

 
 

Kazimierz Rudnicki

1879-02-22 - 1959-10-14
sędzia
 

Jadwiga Pini-Suchodolska

1901-01-20 - 1976-07-02
historyk teatru
 
więcej  
  Wyślij materiały Wyślij ankietę
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.